Waar voorheen de Monsterkamer in Amsterdam fungeerde als dé verzamelplek van kennis over papier, zien wij onszelf als de verzamelplek van grafische kennis. Op een laagdrempelige manier maken we kennis en literatuur over visuele communicatie toegankelijk. Je wordt persoonlijk ontvangen door ons en krijgt de tijd om het perfecte boek voor jouw vraagstuk te vinden.
De grote, groeiende boekencollectie gebruiken wijzelf als research- en inspiratiemateriaal. De verzameling bestaat uit boeken die door Graphic Matters verzameld zijn vanaf 2008, maar komen grotendeels uit de privécollectie van oprichter Dennis Elbers. Hij is daarom ook officieel benoemd tot bibliothecaris van de Reading Room! De hoogste tijd om even een boekje over hem open te doen.
Wanneer ben je begonnen met het verzamelen van boeken over ontwerp?
“Rond 2006 begon ik als zelfstandig curator. Initieel werkte ik veel samen met kunstenaarsinitiatieven. In die tijd werd grafisch ontwerp nog vooral als een toegepaste kunst gezien. Vanuit een persoonlijke fascinatie voor ontwerp betrok ik ontwerpers niet alleen bij de vormgeving van de exposities, maar ook bij de inhoud. Het moet dus rond die tijd geweest zijn dat ik echt begon met verzamelen.”
Kun je jouw eerste ontwerpboek nog herinneren en waarom je specifiek deze kocht?
“Nu ik er over nadenk moet dat het boek ‘Hier openen’ van Paul Mijksenaar en Piet Westendorp geweest zijn. Dit kwam ik tijdens mijn studie (schilderen en grafiek) rond het jaar 2000 tegen bij De Slegte. Het boek bevat een verzameling visuele instructies, iets dat me fascineerde vanuit mijn belangstelling voor Pop Art.”
Welk boek uit deze collectie heeft veel indruk op je gemaakt?
“Qua inhoud of uitvoering? Op inhoud heeft bijvoorbeeld ‘Walls of Peace’ van Basma Hamdi indruk gemaakt. Het boek gaat over de rol van muurschilderingen tijdens de Tahrirplein-revolutie. Het is voor mij wellicht extra indrukwekkend, omdat ze het boek heeft toegelicht in een lezing tijdens het Graphic Design Festival 2015. Het boek ‘Branding terror’ over de logo’s van terreurgroepen door Arthur Beifuss deed me beseffen hoe elementair grafisch ontwerp is. Maar de collectie bevat ook veel fraai uitgevoerde boeken, zoals de ‘Sketch Books’ van Hansje van Halem of het boek dat Team Thursday en Henning Wagenbreth maakten voor Vlisco.”
Welk boek zou iedere ontwerpliefhebber moeten hebben?
“‘History of Graphic Design for Rainy Days’. Een ‘kinderboek’ over wat ontwerp is en wat een ontwerper doet. Handig om aan je oma uit te leggen wat voor werk je doet.”
Waarom stelt Graphic Matters deze collectie beschikbaar voor anderen?
“In de loop der jaren bouwden we een enorme collectie boeken op rond de thema’s waarmee we werkten. Veel van deze boeken verschenen in beperkte oplage. Je vindt ze niet in de reguliere boekhandel of bibliotheek. Zelfs niet in de mediatheek van de gemiddelde kunstacademie. De boeken bevatten kennis, maar vooral ook veel verschillende opvattingen over het vak. Daarom zijn ze heel geschikt voor wie zingeving zoekt in zijn dagelijkse werk of onderzoek doet naar zeer specifieke onderwerpen.”
Voor wie is de Reading Room bedoeld?
“We hopen straks studenten grafisch ontwerp of cultuurwetenschap te ontvangen wanneer ze met hun scriptie bezig zijn. Daarnaast natuurlijk ook ontwerpers of anderen die op professioneel vlak met visuele communicatie bezig zijn en zich willen verdiepen voorbij de vluchtige online media.”
Hoe belangrijk is de kennis die in deze boeken te vinden is?
“Ik denk dat vooral de verschillende attitudes van ontwerpers interessant zijn. Hoe verhoud je je als ontwerper ten opzichte van een maatschappij met grote uitdagingen. Dergelijke vragen komen tot uiting in essays, casebeschrijvingen en publicaties.”
Kun je tegenwoordig ook niet gewoon alles op internet vinden?
“Lang niet alles! Internet is toch vooral een vluchtig medium met een heel andere informatie structuur dan een boek. Google bepaalt wat je vindt, terwijl je in de Reading Room een heel onverwacht pad kunt bewandelen. Daarbij is de rol van de bibliothecaris als gids ook relevant. Ik sta te popelen om mensen te ontvangen en op weg te helpen.”
Wat hoopt Graphic Matters te bereiken met de Reading Room?
“Ons doel is ontwerpers inspireren en bewust maken van hun transformatieve kracht. De projecten die we organiseren dragen hieraan bij, maar zijn vaak tijdelijk van aard. De Reading Room kan, naast een toekomstig online platform, een doorlopend aanbod worden waarmee we ons doel bereiken. Daarnaast hoop ik hier veel mensen met een gedeelde passie te ontmoeten. Wie weet zitten er wel toekomstig exposanten, medewerkers of deelnemers bij!”