Ons jaarthema ‘Typical Type’ focust op letters, karakters en typografie. Tijdens ‘CURRENT CHARACTERS III – Stand Through Type’ gaven we drie ontwerpers die een krachtig statement niet uit de weg gaan, het woord.
Studio Saber, Yuri Veerman en Studio Melli durven dringende kwesties aan te pakken door middel van ontwerp dat een duidelijk standpunt inneemt. Typografie en taal spelen een cruciale rol in hun praktijk en dienen als krachtige middelen om boodschappen aan te scherpen en over te brengen.
Omid Nemalhabib is medeoprichter van Studio Melli, een onafhankelijke ontwerpstudio gevestigd in Den Haag. Omid nam in zijn presentatie het publiek mee in zijn thuisland Iran en sprak over de mooie en minder mooie kanten van het land. Hij vertelde over de creatieve mogelijkheden om het strenge beleid te omzeilen, zodat hij toch kon publiceren wat hij wilde. “Het is belangrijk om je uit te spreken. Het zet mensen aan het denken, soms maakt het ze verdrietig, soms juist blij”, zegt hij.
Bezoeker Jeanne heeft bewondering voor de sprekers en hun verhalen: “Deze avond maakt duidelijk in hoeverre het politieke klimaat bepaalt welke vrijheden je hebt om je ergens over uit te spreken.” Dat blijkt ook uit het verhaal van Saber Javanmard. Onder de naam Studio Saber zoekt hij in zijn praktijk de grenzen op van grafisch ontwerp, typografie en schilderkunst door letters als artistiek uitgangspunt te nemen. Tijdens zijn presentatie neemt hij ons mee naar 16 september 2022, de dag dat de 22-jarige Koerdisch-Iraanse Mahsa Amini in Teheran overleed. Dit gebeurde nadat ze werd gearresteerd omdat ze zich verzette tegen de verplichte hijab. Deze tragedie leidde tot een golf van protesten in heel Iran en ontstak de Woman, Life, Freedom-revolutie.
In Den Haag zat Saber met een machteloos gevoel aan het nieuws gekluisterd, omschrijft hij. Eén slogan trok zijn aandacht en die schreef hij op. De volgende dag deed hij het opnieuw. Het documenteren van protestleuzen op een typografische manier werkte kalmerend en gaf hem het gevoel dat hij iets toevoegde. Het resulteerde in de ‘Slogans Documentations’-serie, die momenteel in 3sec.gallery te zien is. Met dit werk wil Saber een belangrijke boodschap overbrengen: democratie, vrijheid en onze kernwaarden zijn geen cadeautjes: we moeten er voor vechten. “Als ontwerpers hebben we het allerbeste wapen: onze pen. Dat is machtiger dan ieder zwaard”, vertelt hij.
De laatste spreker van de avond is Yuri Veerman, een kunstenaar en ontwerper uit Amsterdam die maatschappelijke thema’s verkent door middel van politieke beelden en poëtische typografie. Het werk van Yuri is vaak te vinden op straat, waar het logischerwijs ook gezien wordt door mensen met een andere mening. “Het wordt heel echt als mensen door je werk heen krassen, of er juist iets bijschrijven dat aanmoedigt”, zegt hij. Het openbare karakter van zijn werk leverde ook bedreigingen op. Dat weerhoudt hem er niet van om zich uit te blijven spreken.
De drie lezingen waren inspirerend, krachtig en soms ontroerend. Het moedigt aan om kritisch na te denken over de rol van ontwerp in het publieke debat. Bezoeker Stijn vindt de verhalen achter de werken erg sterk: “Als ontwerper is het belangrijk om goed je boodschap te formuleren en vorm te geven. Inspirerend om te zien hoe je impact kunt maken.”
Foto’s door Rob Lipsius