De afgelopen jaren hebben we een aantal keren gewerkt met makers die Artificial Intelligence toepassen in hun praktijk. Denk aan Track Tracy, de expositie van Oliver Kartak in 3sec.gallery en tijdens de afgelopen Student Challenge. Vanuit Gemeente Breda kregen we de vraag een bijdrage te leveren aan het congres ‘AI in de Stad’, dat in de tweede week van september plaatsvindt. In samenwerking met Jamy Vodegel ontstond deze expositie.
Rauwe blik
AI-kunstenaar Jamy Vodegel (NO TOMATO) verkent nieuwe perspectieven door inventief gebruik van kunstmatige intelligentie. Met ChatGPT en Midjourney maakte hij een serie afbeeldingen geïnspireerd op de Bredase ‘Stad in het park’-ambitie. Wat betekent die ambitie? Welke gevolgen heeft dat voor het cultuuraanbod, de woonvormen en het transport in de stad? Anders dan de gepolijste en optimistische visies die projectontwikkelaars vaak laten zien, biedt Jamy een rauwe, soms confronterende blik op deze mogelijke toekomst.
Onvoorspelbaar
De eerste beelden die Jamy genereerde zaten nog vol cliches. AI baseert zich graag op bestaande beelden waar het model op getraind is. Maar deze expositie bestaat uit elementen die je niet tegenkomt in normale afbeeldingen. “Een konijn-etende wolf op het schoolplein zou je doorgaans creëren met Photoshop. Maar door veel te experimenteren en tweaken is het toch gelukt om dit beeld te creëren met een enkele prompt”, zegt Jamy. (Een prompt is een korte tekst die je gebruikt om een AI-tool te laten reageren). In totaal zijn er voor conceptvorming en uitwerking 4.789 beelden gegenereerd.
Foto door Edwin Wiekens
Het onvoorspelbare karakter en de output kunnen voor verrassingen zorgen, legt Jamy uit: “Dat pakt soms totaal verkeerd uit. Het kan juist ook voor nieuwe inzichten of richtingen zorgen, die je vervolgens weer verder brengen. Dat is het mooie eraan.” Hij is tevreden met de serie. “Het schuurt lekker en roept op tot vragen. In een hele korte tijd heb ik (samen met Dennis) met behulp van AI-tools een serie gemaakt die met conventionele tools in dit tijdsbestek niet haalbaar was.”
Bewustwording
In deze tijd is het belangrijk om kritisch te kunnen kijken. Is een beeld ‘waar’? Wie is de afzender en wat wil de afzender me vertellen? De beelden in deze expositie lijken misschien meer op fotografie, maar de wijze waarop ze vorm gegeven zijn heeft meer weg van grafisch ontwerp. Het is een voorbeeld dat toont hoe het grafisch ontwerp-vak door technologische ontwikkeling verandert qua vorm, maar niet van inhoud.
Vanuit Graphic Matters is Dennis betrokken bij dit project en samen met Jamy bedacht hij de acht thema’s die terugkomen in de expositie. “Het is een echt Graphic Matters-project geworden, ontstaan vanuit een maker die zijn eigen passie voor AI combineert met de kracht van visuele communicatie. Met het doel een discussie aan te wakkeren”, duidt Dennis.
De beelden nodigen uit tot reflectie en debat over wat het werkelijk betekent om in een stad in het park te wonen. De expositie daagt uit na te denken over de balans tussen stedelijke ontwikkeling en de ongetemde kracht van de natuur, en de rol die kunstmatige intelligentie en creativiteit kunnen spelen in het vormgeven van onze toekomst.
ECOPOLIS is tot en met 31 oktober te zien bij Chassé Botanique.
Foto door Edwin Wiekens
